Ietwat twijfelend stapt ze uit de auto. ‘Wat een mooie omgeving hier!’ is het eerste wat ze zegt. ‘Het was al fijn hier naartoe te kunnen rijden en even iets anders als anders te kunnen doen, al vind ik het ook wel spannend, ik weet niet zo goed wat ik kan verwachten en hoe ik mij op moet stellen’. Alvorens met haar in gesprek te gaan, vraag ik waar ze de spanning voelt en of het een bekende spanning is. ‘Ik voelt het vooral in mijn keel en in mijn buik en ja, dit herken ik wel, dit heb ik altijd als ik in een nieuwe situatie kom en ik niet goed weet wat ik kan verwachten, zoals laatst tijdens de eerste vergadering met het team van de woongroep voor jongeren waar ik sinds kort aan ben verbonden.’ Ondertussen staan we al op een afstandje naar de paarden te kijken en vertelt ze verder: ‘In vergaderingen zit ik vaak op het puntje van mijn stoel met als resultaat dat er te veel taken uit de vergadering op mijn bord liggen. Ook taken die eigenlijk voor de groepsbegeleiders en de manager zijn.’
Het aangeven van zowel persoonlijke als professionele grenzen is vaak onderdeel van het supervisieplan wat gedragskundigen maken bij de start van het traject.
We zijn allemaal hulpverleners en willen ons inspannen voor de cliënt om zijn of haar omstandigheden te verbeteren. Ook komt het thema ‘wanneer is het goed genoeg’ vaak om de hoek kijken en dat maakt het lastig is te bepalen wanneer werk klaar is, wanneer het ook goed is om voor jezelf te kiezen. Bijvoorbeeld wanneer gedragskundigen te maken hebben met overwerken of geen tijd nemen voor pauze en lunch.
Nadat ze rustig heeft kunnen wennen aan de omgeving en kennis heeft gemaakt met de paarden, doen we een oefening om te kijken wat er gebeurt wanneer ze een duidelijke grens aangeeft. Ik vraag haar met een touw een plek af te bakenen waar het goed voelt voor haar en ze tot haar plek kan maken. De paarden lopen mee naar de plek maar houden wel gepaste afstand. Het wordt een plek met veel overzicht, waar ze kan zien wat de paarden doen. ‘Ik houd van overzicht, ook in mijn werk, een goede voorbereiding maakt dat ik me zeker voel.’ Ook nu is ze zeker van de plek die ze inneemt, het voelt goed, het is haar plek. De paarden bewegen zich om de uitgezette plek heen en komen niet in haar ruimte. Dat maakt haar toch wat onwennig, ‘ben ik nog wel toegankelijk? Niet te streng?’ Ze maakt contact met één van de paarden die al snel haar cirkel binnenkomt. We bespreken wat dit met haar doet. Het voelt goed, want ze heeft nog de regie en wanneer ze het contact verbreekt, gaat ook het paard weer uit haar cirkel.
Tijdens de nabespreking geeft ze aan dat ze het anders gaat doen met de teamvergadering. Ze wil vooraf voor zichzelf overzicht creëren in de onderwerpen die passen bij haar functie als gedragskundige. Bij die punten wil ze betrokken zijn. De groepsbegeleiders en manager hebben eigen ‘cirkels’ van betrokkenheid. Soms mogen de cirkels overlap hebben, maar graag in goed overleg. Een prachtig ynsicht!
Na twee weken ontvang ik een reflectieverslag, daarin beschrijft ze dat ze de voorbereiding van de vergadering letterlijk in een cirkel heeft geschreven voordat ze het overleg in ging. En met succes! Ze kon tijdens de vergadering teruggaan naar het gevoel wat ze bij de ervaringsgerichte sessie had opgedaan. Tijdens de daaropvolgende supervisiesessies refereren we hier regelmatig aan; past deze taak binnen jouw cirkel? Maar ook: Hoe groot is jouw cirkel? Hoe voelt het? En wie mogen de cirkel binnenkomen?
Door ervaringsgericht te werken, kom je sneller tot de kern. Door het gedrag wat je laat zien te ervaren in een andere situatie dan dat je gewend bent, komt dit onder een vergrootglas te liggen waardoor je maximaal kan reflecteren. Door dit in te passen wanneer er al een aantal supervisiesessies zijn geweest en het supervisieplan duidelijk is, kan goed worden gerefereerd aan de thema’s die spelen bij de supervisant en kunnen de ervaringen die zijn opgedaan gedurende het verdere traject worden meegenomen. De oefeningen in het thema kunnen worden voorbereid, maar het gedrag van de paarden uiteraard niet. Dat maakt dat we in de sessie optimaal gebruik kunnen maken van wat er zich in het moment aandient. Soms is dat direct heel verhelderend (oh ja, zo doe ik dat!) en soms confronterend. Ook geeft het vaak direct mogelijkheid te experimenteren met ander gedrag. Het paard reageert heel direct op gedrag en zal dan ook direct ander gedrag laten zien wanneer er een aanpassing wordt gedaan. Dat maakt het werken met paarden een krachtige (en prachtige) ervaring!
Kom jij ook ervaren?