Hoe kunnen oefeningen met het paard ingezet worden in jouw ontwikkeling tot regiebehandelaar?

Als gedragskundige heb je een sleutelrol in de begeleiding en behandeling van jouw cliënten of leerlingen. Je zet de behandeling uit, evalueert, sluit af. Je stelt doelen, stuurt het team om de cliënten heen aan om de behandeling vorm te geven, neemt beslissingen, adviseert het management en doet een bijdrage aan beleid. Er wordt van je verwacht dat je pro-actief bent, stevig in je schoenen staat en (inhoudelijk) leiding kan geven.

Veel van mijn supervisanten vinden dat wel een ding. Vooral supervisanten die de opleiding tot orthopedagoog generalist volgen en daarin groeien naar een onafhankelijke positie als regiebehandelaar of behandelcoördinator. En dit dan zonder werkbegeleider die eindverantwoordelijk is. Kan ik wel alleen beslissingen nemen? Hoe doe ik dat dan?

In de supervisie is dat regelmatig onderwerp van gesprek. Wanneer we op het thema ‘leiding geven’ inzoomen is er vaak nog geen concreet idee hoe deze ‘nieuwe’ rol als regiebehandelaar in te vullen. Een prachtige manier om te bekijken hoe je leiding kan geven is tijdens het doen van enkele eenvoudige oefening met het paard. In deze blog geef ik je een inkijkje in twee oefeningen die ik vaak doe met supervisanten die met dit thema aan de slag willen en geef ik jou een paar tips om met dit thema aan de slag te gaan in jouw dagelijkse werkpraktijk als gedagskundige!

Focus op contact en intentie

Een pony of paard weegt al snel tussen de 400 en de 650 kg. Die neem je dus niet even mee op kracht! Dat is vaak al een eerste inzichtgever. En in het werk is het niet anders. Hoe zit dat met jou? Ga jij heel hard werken als je een cliënt, team of proces niet beweging krijgt? En daarna nog harder werken (duwen, trekken, zweten en sleuren) of sta je even stil om te kijken hoe het anders kan? Lichter? Milder?

Neem het paard maar mee, liefst zonder halster en touw! In de sessie observeer ik de eerste neiging van de supervisant en bijna altijd zie ik dat er eerst goed de tijd wordt genomen om contact te maken. Vaak is dat al voldoende op het paard mee te nemen. Vanuit contact en vanuit een zelfverzekerde en overtuigende lichaamshouding. Ook dat is vaak een verassing! Vooral wanneer ik uitleg dat een paard heus niet zomaar meegaat. Een paard moet zich veilig voelen, interesse in je hebben en jouw intentie voelen om hem mee te nemen. Dit is wat ons gedragskundigen vaak aanspreekt en wat van nature al goed gaat. En nee, daarvoor hoef je dus niet altijd kracht te tonen, erbovenuit te steken of je groot te maken! Samen maken we dan de vertaling naar de werksituatie en naar de stijl van leidinggeven die past bij de supervisant.

Dit is meteen een leuke oefening om ook eens te observeren bij jezelf:

Hoe geef jij leiding? Heb jij daarin al een eigen manier ontwikkeld? Wat werkt en wat niet?
Waar voel jij je comfortabel bij? Is authentiek voor jou?
Waar bereik jij succes mee?
Welke collega gedragskundige bewonder jij? Hoe geeft hij of zij leiding aan cliënten, teams en processen? Mag je deze collega daar eens op bevragen?
Probeer zelf ook eens verschillende stijlen uit. Net als bij het oefenen van gesprekstechnieken. Neem de tijd en vraag feedback.

Loop jij voorop of drijf je de troepen?

Dit is een oefening die ik vaak in een supervisiegroepje met 2 supervisanten toepas.

Na het leggen van een eenvoudig parcours vraag ik de supervisanten het paard zonder halster en touw door het parcours te leiden. Ze mogen alleen non-verbaal communiceren met elkaar en het paard. Hier komt het aan op lichaamstaal, zowel tussen de supervisanten als naar het paard toe. Werken de supervisanten niet goed samen, dan zal het paard niet in beweging komen omdat er onduidelijkheid en onveiligheid is. Tijdens dit proces komen de meeste supervisanten uit op een leider die voor het paard loopt en een ‘drijver’ achter het paard. Dit levert hele interessante gesprekken op na de oefening; op welke plek ben je gaan staan? Is dit jouw plek? Kan je ook leiding geven als je niet voorop loopt, net zoals een hond de schaapskudde de juiste kant op stuurt? Is dit een stijl die bij je past?

Niet zelden wordt deze drijvende positie herkend in het thema waarin de organisatie (het bestuur) een lijn uitzet en de gedragskundigen deze lijn naar de dagelijkse praktijk vertalen.

Of supervisanten herkennen dit omdat ze het prettig vinden om een manager of teamleider in een gesprek een boodschap te laten geven waarna ze zelf toelichting kunnen geven en harmonie terug kunnen brengen om de neuzen weer dezelfde kant op te laten staan.

Vaak vraag ik de supervisanten ook nog een keer te wisselen van plek om het verschil te ervaren tussen het paard leiden aan de voor- en achterkant. Meestal komt er na de oefening een duidelijke voorkeur uit.

En hoe zit het bij jou?

Loop je voorop of neem je een andere positie om beweging te creëren?
Hoe stuur jij non-verbaal in gesprekken?
Neem eens een gesprek waarbij je nadrukkelijk gaat observeren wat er aan tafel gebeurt; wie leidt, wie volgt? Is er iemand die de boel bijeenhoudt?
En ook hier; experimenteer eens met deze verschillende posities.

Nieuwsgierig geworden?

Heb jij vragen rondom het thema leiding geven? Leiding geven aan cliënten, teams, collega’s kan een thema zijn, maar ook leiding nemen over jezelf. Weet jij welke richting je op wilt in jouw vak? Heb je hier al vaker over gesproken maar wil je een keer komen ervaren? Neem dan contact met me op, ook voor kortere trajecten. Een of twee sessies met de paarden kan al vele nieuwe #ynsichten geven.